Mô tả
Ván dăm là gì ?
Ván dăm hay ván Okal (tên quốc tế: Particle Board (PB)) là gỗ nhân tạo được sản xuất từ nguyên liệu gỗ rừng trồng (bạch đàn, keo, cao su…), có độ bền cao lý tưởng, kích thước bề mặt rộng, phong phú về chủng loại. Mặt ván được dán phủ bằng những loại vật liệu trang trí khác nhau: melamine, veneer (gỗ lạng)…
Ưu & Nhược điểm
Ván dăm thường có chi phí thấp hơn, dày đặc hơn và đồng đều hơn gỗ và ván ép thông thường. Mặc dù nó dày đặc hơn gỗ thông thường, nhưng nó là loại ván sợi mật độ thấp do đó sức chịu lực yếu hơn ván sợi mật độ trung bình và ván cứng hay còn được gọi là fiberboard mật độ cao, chịu lực tốt hơn và dày đặc hơn ván dăm. Các lớp ván dăm khác nhau có mật độ khác nhau, với mật độ cao hơn có nghĩa là khả năng chịu lực lớn hơn.
Một nhược điểm đáng kể của ván dăm là khả năng chống ẩm thấp, khi nó không được phủ sơn hoặc chất phủ bề mặt khác. Do đó, nó hiếm khi được sử dụng ngoài trời hoặc ở những nơi có độ ẩm cao, ngoại trừ trong phòng tắm, nhà bếp và tiệm giặt ủi, nơi nó thường được sử dụng như một lớp lót được che chắn bên dưới một tấm sàn chống ẩm.
Trong môi trường khô, ván dăm được ưa thích hơn ván dán (ván ép) vì sự ổn định, chi phí thấp hơn và tiện lợi hơn.
Lịch sử và phát triển
Particleboard có nguồn gốc từ Đức. Nó được sản xuất lần đầu tiên vào năm 1887, khi Hubbard sản xuất cái gọi là “gỗ nhân tạo” từ bột gỗ và chất kết dính dựa trên albumin, được củng cố dưới nhiệt độ và áp suất cao.
Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, nhựa phenolic dễ tiếp cận hơn veneer gỗ hàng đầu ở Đức, phi công và nhà phát minh Luftwaffe Max Himmelheber đóng một vai trò trong việc tạo ra các tấm ván dăm đầu tiên, Sản phẩm thương mại đầu tiên được sản xuất trong Chiến tranh thế giới thứ hai tại một nhà máy ở Bremen, Đức. Để sản xuất, Những tấm ván dăm đầu tiên được làm từ vụn gỗ, vỏ bào, mùn cưa và được kết dính bởi một loại keo đặc biệt.
Thành phần cấu tạo ván dăm (gỗ dăm)
Thông thường, thành phần của ván dăm bao gồm khoảng 80% gỗ, 9 – 10% keo Urea Formaldehyde (UF), 7 – 10% nước và dưới 0,5% thành phần khác (Parafin, chất làm cứng…). Để tăng cường khả năng chống ẩm cho ván thì Melamine thường được thêm vào keo UF (còn gọi là keo MUF – Urea Formaldehyde biến tính bằng Melamine). Để tăng cường khả năng chống cháy cho ván thì thạch cao và xi măng đôi khi được dùng làm chất kết dính.
Nguyên liệu sản xuất thường là các loại gỗ như bạch đàn, keo hay cao su hoặc phế liệu gỗ trong quá trình chế biến (bìa bắp, phoi bào, mùn cưa…). Bên cạnh gỗ còn có thể sử dụng các loại thực vật mà trong thành phần cấu tạo có chứa Lignin và Cellulose, chẳng hạn như rơm rạ, bã mía, thân cây bông, cây lanh hay cây gai dầu.
Sản xuất
Ván dăm được sản xuất bằng cách trộn các vụn gỗ, vỏ bào, mùn cưa được kết dính với nhau bằng keo đặc biệt – Hỗn hợp này tạo thành một tấm. Các tấm ván được tạo hình dựa trên thông số về độ dày và mật độ, sau khi được tạo hình ván được ép sơ bộ và được cắt theo độ dài tiêu chuẩn. Công đoạn tiếp theo là ép nóng – Ván được ép dưới nhiệt độ và áp suất cao. Sau đó các tấm ván được làm mát, cắt tỉa và chà nhám, chúng có thể được bán dưới dạng bảng thô hoặc bề mặt được cải thiện thông qua việc bổ sung veneer gỗ hoặc bề mặt laminate.
Ứng dụng của ván dăm
Ván dăm thường tiếp tục được phủ các bề mặt trang trí để ứng dụng làm nội thất như bàn ghế, giường tủ….Làm vách ngăn, ván xây dựng… Ngoài ra, ván dăm còn được sử dụng để làm khuôn đổ bê tông.
Nguồn tài liệu tham khảo: https://en.wikipedia.org/wiki/Particle_board
